Heuvelse Kerk en Heilig Hartbeeld

De kerk, gebouwd in 1872 naar een ontwerp van Hendrik van Tulder, heeft de afmetingen van een kathedraal.

Omdat de parochie ‘t Heike te groot werd, moest er een kerk bijkomen. Het eerste bouwdeel kwam in 1872 gereed. Daarna heeft de kerk 14 jaar onafgebouwd gestaan. Het moet een bijna middeleeuws aandoend gezicht zijn geweest. Van Tulder voltooide de kerk pas in 1888 in een neogotische stijl, die een kathedraal niet zou misstaan. Dan wordt ook een kruis op de torenspitsen geplaatst. Van Tulder bracht rijke polychromie aan (veelkleurigheid) en plaatste ook veel beelden, zoals in de neogotiek gebruikelijk. Op de spits van het dak staat het verguld koperen beeld van de patroonheilige: Sint Jozef (1889, geschenk van Caspar Houben). Boven de hoofdingang van de kerk is een kunstwerk aangebracht van Henricus van Tielraden (1890): 'De vlucht naar Egypte'. Het interieur van de kerk is indrukwekkend. De kerk heeft een zeer hoog, statig middenschip met stenen kruisribgewelven. Boven de viering en het priesterkoor zijn stergewelven. De plattegrond is die van een driebeukige kruisbasiliek. Rijk gelede pijlers trekken de blik naar boven. Bijzondere aandacht verdienen de ramen, het hoofdaltaar, de kruisweg, de Mariakapel, de beide orgels en de vele bijzondere beelden in de kerk.

Het bronzen Heilig Hartbeeld voor de Sint Jozefkerk op de Heuvelring had oorspronkelijk een massief gouden hart. Het is samen met sokkel en achterliggende schansmuur ook een rijksmonument. In 1919 werd door de Tilburgers het benodigde geld en goud bijeengebracht voor dit Heilig Hartbeeld. Het is ontworpen door August Hermans, Jos Geelen maakte het gietmodel voor het beeld en het is gegoten in Oberkassel (D). Het werd op 6 november 1921, een erg stormachtige dag, ingezegend door de bisschop van 's-Hertogenbosch, Mgr. Diepen. In het beeld werd op die dag een oorkonde geplaatst. Tot 1966 was het beeld het middelpunt van de jaarlijkse Heilig Harthulde.

De staande Christusfiguur houdt zijn handen naar beneden gericht. Op zijn borst prijkte een massief gouden hart van 1½ kg. Na een poging tot diefstal in 1982, werd het gouden hart vervangen door een verguld koperen exemplaar. Aan de basis van het beeld zijn vier voluten geplaatst. Hierboven zijn twaalf half vrijstaande zuilen opgericht die de twaalf Geloofsartikelen voorstellen. Deze dragen een fries met het opschrift: "Regi Suo Cives" (De burgers aan hun koning). Het beeld staat binnen een lage half cirkelvormige muur, met daarop de tekst “Ik ben koning maar mijn rijk is niet van deze wereld”. Het beeldhouwwerk is rijksmonument vanwege het cultuurhistorische belang als bijzondere uitdrukking van de Heilig Hartdevotie in het interbellum. Het is daarnaast van kunsthistorisch belang als voorbeeld van het werk van Geelen. Het heeft ook ensemblewaarde als onderdeel van de eveneens beschermde Sint Jozefkerk.

Over het monument

Heuvelring 122
5038 CL   Tilburg