Oude Hilvarenbeekseweg 38

De door een koe aangedreven gepleisterde karnmolen voor boterproductie (rechts) is uniek en behoorde nog bij een vroegere boerderij uit de tweede helft van de 19de eeuw. De naam van de opdrachtgever, Ant. Paulusse, staat vermeld op een ‘eerste steen’ naast de voordeur. Ontwerper van de langgevelboerderij met veestal en inpandige bakoven was de Tilburgse architect Jos. Donders (1867-1960).

In de voorgevel zijn alle vensters en het portiek getoogd. In aanzetten van ramen en deuren van het woongedeelte zien we witte verblendsteen, doorgezet als cordonlijst tot de stalruimte rechts. Onder de dakrand ook geprofileerde klossen en een sierrand van bak- en verblendsteen. Op het dak staan uitkragende schoorstenen met decoratief metselwerk. De voormalige varkensstal annex schuur achter de karnmolen, ook uit 1912, maakt het ensemble compleet. In 1949 werd de voorgevel ervan gewijzigd door het toevoegen van een deur.

Dit vrijstaand rijksmonument aan de rand van de Vogeltjesbuurt, verlaagd gelegen ten opzichte van het huidige straatniveau, lag oorspronkelijk aan de Hilvarenbeekseweg. Met de komst van het St. Elisabethziekenhuis werd de straatnaam veranderd in Broekhovenseweg. Na een door buurtbewoners uitgevochten conflict tot bij de Raad van State, kreeg de straat in 1984 de huidige naam. De huidige bewoners benutten delen van het pand voor hun straattheaterbedrijf dat wereldwijd optredens verzorgt met reusachtige acts.

Over het monument

Oude Hilvarenbeekseweg 38
5022 EN  Tilburg